كاربرد نشانگرهاي زيستي در پايش سلامت اكوسيستم خاك (با تاكيد بر كرم هاي خاكي)

Application of bioindicators in soil ecosystem health monitoring (with emphasis on earthworms)

بسياري از دانشمندان، مديران، و مردم، همواره علاقه مند به پايش سلامت جمعيت ها و اكوسيستم ها هستند. اين رويكرد منجر به افزايش تحقيقات مربوط به كارايي انواع نشانگرها به منظور سنجش عوامل تنش زاي ناشي از آلاينده ها شده است. پايش سلامتي اكوسيستم نيازمند استفاده از مجموعه اي از نشانگرها مي باشد كه علاوه بر زيست شناختي بودن، بايد روش مشخص داشته، جامع نگر بوده و بتواند به طور موثر در طول زمان براي ارزيابي روند و دادن هشدارهاي زود هنگام، مورد استفاده قرار گيرد. در يك مديريت موفق و مستمر اراضي، نشانه هاي زيستي، عناصر سازنده در ارزيابي كيفيت خاك محسوب مي شوند. كرم هاي خاكي اغلب به عنوان نشانگرهاي زيستي كيفيت خاك پيشنهاد مي شوند زيرا آنها بخش مهمي از اكوسيستم خاك بوده و حضور هميشگي در خاك دارند. كرم هاي خاكي به دليل نقش فوق العاده اي كه در فرآيندهاي زيستي، شيميايي و فيزيكي خاك ايفا مي كنند و همچنين به خاطر توزيع گسترده در انواع خاك ها، براي بسياري از آزمون هاي سميت و ارزيابي هاي محيطي مورد استفاده قرار گرفته اند. تجمع زيستي فلزات توسط كرم هاي خاكي مي تواند به عنوان يك شاخص محيط زيستي براي فراهمي فلزات باشد. در اين مقاله، مباحث فوق و از جمله انواع نشانگرها و كاربرد آنها در مديريت اراضي و ارزيابي هاي محيط زيستي و به ويژه استفاده از كرم هاي خاكي به عنوان يك نشانگر زيستي كارآمد در پايش كيفيت خاك، به تفصيل مورد بررسي قرار خواهد گرفت

Many of scientists, managers, and the public are interested in assessing the health of communities and ecosystems. This has resulted in increased studies of the usefulness of different indicators as a measure of stressors and contaminants. Monitoring ecosystem health requires the use of a suite of bioindicators that are biologically, methodologically, and societal, and can be used effectively over time to assess trends and provide early warning. In a successful and continuous management of lands, Bioindicators can be considered as constructive elements in assessment of soil quality. Earthworms are often referred to as bioindicators of soil quality, because they are an important part of soil ecosystem and are always present in the soils. Because of extraordinary role that earthworms have in physical, chemical and biological process in soils, and also because of the wide distribution of earthworms in soils, these creatures have been used for a lot of toxicity tests and environmental evaluations. Bioaccumulation of metals by earthworms can be used as an environmental indicator for availability of metals. In this article, the above topics including a variety of indicators and their application in land management and environmental assessments, and especially the use of earthworms as a bioindicator of soil quality in efficient monitoring will be discussed in details.