مقاومت به سرب نهال هاي Populus nigra همزيست شده با قارچ هاي ميكوريز آربوسكولار بر اساس پارامترهاي فيزيولوژيكي

Lead tolerance of Populus nigra in symbiosis with arbuscular mycorrhizal fungi in relation to physiological parameters

جهت بررسي مقاومت به فلز سنگين سرب كلون 62.154 تبريزي (P. nigra) همزيست شده با قارچ هاي ميكوريز آربوسكولار آزمايشي گلخانه اي به صورت آزمون فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كاملا" تصادفي با دو فاكتور 1) تلقيح قارچي در 4 سطح (شاهد، تلقيح با G. mosseae، تلقيح با G. intraradices و تلقيح با G. mosseae + G. intraradices) و 2) سرب در 4 سطح (0، 100، 500 و 1000 ميلي گرم بر كيلوگرم (ppm) خاك) انجام شد. در پايان دوره رويش، درصد كلنيزاسيون ميكوريزي و پارامترهاي فيزيولوژيكي نهال ها اندازه گيري گرديد. نتايج نشان داد كه در تمام سطوح سرب، درصد كلنيزاسيون ميكوريزي ريشه نهال ها در تيمارهاي تلقيحي به طور معني داري نسبت به شاهد (بدون تلقيح ميكوريزي) بيشتر بود، ولي سه تيمار تلقيح قارچي از اين لحاظ با يكديگر اختلاف معني داري نداشتند. همچنين، در تيمارهاي مورد بررسي افزايش غلظت سرب درصد كلنيزاسيون ميكوريزي ريشه را كاهش نداد. فتوسنتز، هدايت روزنه اي، تعرق، غلظت CO2 بين سلولي و كارآيي مصرف آب نهال هاي P. nigra در برابر تيمارهاي سرب و تلقيح قارچ و تاثير متقابل اين دو تيمار بدون تغيير باقي ماند. به طور كلي، نتايج تحقيق حاضر نشان داد كه تلقيح قارچي تاثيري بر پارامترهاي فيزيولوژي نها ل هاي P. nigra و به تبع آن مقاومت گياه در برابر تنش سرب نداشت. اين درحالي است كه با توجه به پارامترهاي بررسي شده (درصد كلنيزاسيون ميكوريزي و پارامترهاي فيزيولوژي)، كلون مورد مطالعه مقاومت خوبي نسبت به تنش فلز سنگين سرب در غلظت هاي بررسي شده نشان داد. لذا اين كلون به عنوان يك گونه پيشنهادي مي تواند براي تحقيقات آتي گياه پالايي خاك هاي آلوده به سرب مورد توجه پژوهشگران قرار گيرد.

With the aim to examine lead tolerance of Populus nigra (clone 62/154) in symbiosis with arbuscular mycorrhizal fungi, a greenhouse experiment was carried out in a factorial randomized complete scheme with two factors 1) fungal inoculation in 4 levels (control, inoculation with Glomus mosseae, inoculation with G. intraradices and inoculation with G. mosseae + G. intraradices) and 2) lead in 4 levels (0, 100, 500 and 1000 mg kg-1 soil). Mycorrhizal colonization and physiological parameters of plants were measured at the end of growth season. Results showed that at all Pb levels, the percentage of root mycorrhizal colonization in fungal treatments was significantly higher than that in control treatment (without fungal inoculation), however without significant differences between 3 fungal treatments. Pb treatments had no significant effect on root mycorrhizal colonization of P. nigra plants. Also, photosynthesis, stomatal conductance, transpiration, intercellular CO2 concentration and water use efficiency of P. nigra plants had no significant inhibitory effects versus the control found under Pb and fungal treatments or their interaction. The results of present study demonstrated that fungal treatments had no significant effects on physiological parameters and Pb tolerance of P. nigra plants. While, in relation to mycorrhizal colonization and physiological parameters, P. nigra clone 62/154 showed a good tolerance to Pb stress. So, in further investigations of phytoremediation of lead-contaminated soils, this clone can be considered as a proposed species.