مقايسه جذب زيستي (توسط .Gammarus sp) و غير زيستي (رسوب ماسه اي) كادميوم در ساحل درياي خزر

Comparison between biotic (Gammarus sp.) and abiotic (Coastal sediment) absorption performances in Caspian Sea Coast

گاماروس از جمله سخت پوستان منطقه امواج مي باشد كه نقش مهمي در زنجيره غذايي ايفا مي كند و با تغذيه از پوده ها، انرژي را به رده هاي بالاتر مانند ماهي و پرندگان انتقال مي دهد. آلودگي هاي زيادي چه از دريا و خشكي به سواحل درياي خزر راه پيدا مي كنند. فلز كادميوم از جمله فلزات پايدار و خطرناك است كه به مقدار كم در محيط طبيعي وجود دارد ولي مقدار آن در چند دهه اخير از طريق منابع انسان ساز مربوط به فعاليت هاي شهري و صنعتي در درياها و سواحل افزايش يافته است. اين تحقيق با هدف بررسي مقايسه اي مقدار و نرخ جذب فلز كادميوم توسط Gammarus sp. به عنوان كفزي غالب داخل رسوبات نرم درياي خزر و خود رسوبات انجام گرديد. بدين منظور غلظت كادميوم، پايينتر از غلظت مهلك آن براي گاماروس در نظر گرفته شد. محلول فلزي از ظروف حاوي گاماروس و رسوب عبور داده شد و در زمان هاي صفر (نمونه شاهد)، 30، 60، 90، 150، 210 و 270 دقيقه از مزوكوزم به عنوان محيط آزمايشي نمونه برداري صورت گرفت. نمونه ها پس از آماده سازي و هضم اسيدي در آزمايشگاه به منظور تعيين غلظت كادميوم توسط دستگاه ICP-OES مورد سنجش قرار گرفتند. نتايج بر اساس آناليز واريانس يك طرفه نشان داد كه بين بازه هاي زماني متفاوت اختلاف معنيداري در جذب كادميوم وجود دارد. همچنين آزمون تي نيز مشخص نمود كه اختلاف معني داري بين ميزان جذب فلز كادميوم توسط گاماروس و رسوب وجود داشت. بر اساس نتايج اين تحقيق مي توان نتيجه گيري كرد كه ميزان جذب فلز كادميوم توسط گاماروس و رسوب تابعي از زمان مواجهه است كه با طولاني شدن اين زمان تجمع مقدار كادميوم جذب شده افزايش مي يابد. هر دو بخش مي توانند به عنوان شاخصي در پايش آلودگي محيط هاي ساحلي مورد استفاده قرار گيرند.

The crustacean Gammarus sp. lives in sediment at coastal zones having an important role on food chains. It also transfers energy to higher trophic levels i.e. fishes and birds. The littoral zone of the Caspian Sea receives many pollutants from the sea and the land. Cadmium can be found naturally in low concentrations in the environment but human intervention, anthropological discharge connected to the urban and industrial activities raise the concentration of heavy metals in costal sediment and aquatic ecosystems. In the present study, Gammarus sp. was selected as a test organism because it is the abundant in southern coast of the Caspian Sea. This crustacean absorbs metals from food or water. The concentration of cadmium in the present experiment was lower than LC50. Samples were collected from the submerged mesocosm different times, i.e. 0 (control), 30, 60, 90, 150, 210 and 270 minutes. After preparing the sediment and Gammarus samples, cadmium concentration were determined using an ICP-OES. Significant differences (using ANOVA) were observed among exposure times. A t-test indicated that there was a significant difference between Gammarus and sediment in cadmium uptake. In conclusion, the present study indicated that cadmium absorption by Gammarus and sediment was a function of the exposure time and accumulation of this metal, increases over time.