آينده هاي محتمل توليد انرژي در كشور با استفاده از طرح نقشه شناخت فازي

Possible Futures for Iran's Energy Supply: A Scenario Analysis

انرژي نقش حياتي در بهبود رفاه اجتماعي و اقتصادي ايفا مي‌كند و اصلي ضروري در صنايع و تجارت به‌حساب مي‌آيد. ايران دومين ذخاير گاز طبيعي دنيا و چهارمين جايگاه توليد نفت اوپك را در اختيار دارد و از كشورهايي است كه از منابع فراوان انرژي برخوردار است. از طرفي، تغييرات ژئوپليتيكي، مسائل اجتماعي مانند رشد جمعيت، رشد اقتصادي، چالش‌هاي سياسي، تغييرات اهداف و چشم‌اندازها، و پارامترهاي مؤثر خارجي (مانند تغيير قيمت نفت جهاني) باعث تغييرات فزاينده‌اي در حوزه انرژي شده است و اقتصاد ايران نيازمند سياست‌گذاري هدفمند و طرح‌هاي بلندمدت است. در اين راستا، اين نوشتار تلاش دارد با استفاده از برنامه‌ريزي سناريو مبتني بر طرح نقشه شناخت فازي، روش تحليل متقاطع و همچنين تجزيه‌وتحليل ريخت‌شناسي روندهاي احتمالي آينده انرژي ايران در بخش توليد بررسي نمايد. چهار سناريوي محتمل براي توليد انرژي اوليه در كشور توليد شد كه بيانگر محتمل‌ترين وضعيت بخش انرژي در كشور تا سال 1410 خواهند بود. روش يكپارچه بكار رفته در اين مطالعه ضعف ساير روش‌هاي كمي يا كيفي را پوشش مي‌دهد.

Energy is Esrential to improved social and economic wellbeing and is indispensable to most industrial and commercial wealth generations. It is the main factor for relieving poverty, improving human welfare, and raising living standards. Located in the Middle East, Iran holds the world's second largest natural gas reserves and the OP EC's fourth largest supply of oil; and is one of the countries blessed with abundant energy resources. However, geopolitical changes, social issues, economic growth, political challenges, changes in visions, and effective external parameters have led to the increasing variations in the context of energy sector in Iran. In this respect, this study tries to develop fuzzy cognitive map-based scenario planning to evaluate and elaborate the plausible trend of energy production in the country. The cross impact analysis and morphological analysis are also adopted to identify and narrow down key parameters. Fuzzy cognitive map approach in scenarios developing captures expert's knowledge in a graphical manner and uses these captures for a raw scenarios testing and refinement. Four developed scenarios shape the most possible trend for the future of Iran's energy supply through 2031. The integrated approached used in this study covers the deficiencies of merely qualitative/ quantitative scenario planning methods.