عنوان گسلش فعال، زمين‌لرزه‌ها و فرگشت ساختاري وابسته به فراگام دوگانه (مطالعه موردي محمدآباد در خاور ايران)

Active faulting, earthquakes and structural evolution related to double step-over (case study of Mohammadabad in eastern Iran

لرزه‌خيزي پياپي، شامل 3 زمين‌لرزه مخرب در يك دوره زماني نزديك به 30 ساله، گستره محمدآباد در خاور ايران را يكي از برجسته‌ترين مناطق فعال لرزه‌اي در ايران ساخته است. به منظور رسيدن به يك الگوي ساده زمين‌ساختي، سامانه گسلي محمدآباد با استفاده از اطلاعات زمين‌لرزه‌ها و تصاوير ماهواره‌اي توصيف شده است. برهم‌كنش سامانه گسلي راستالغز محمدآباد و ساختارهاي پي‌سنگي و نيز آرايش نردباني قطعات گسلي سبب شكل‌گيري حوضه واچاكيده محمدآباد و منطقه فشارشي تاجكوه شده است. حوضه دق محمدآباد، فرواُفتي است كه در يك فراگام رهايي راست‌گام در سامانه گسلي راستالغز راست‌بر محمدآباد- طالب شكل گرفته است. ارزيابي زمين‌ريخت‌شناسي پهنه دگرريختي محمدآباد در سطح شامل هر دو گسلش عادي و وارون است. گسلش عادي در حاشيه حوضه و گسلش وارون در پهنه فشاري فراگام گرفتاري چپ‌گام طالب- تاجكوه و نيز پايانه‌ گسل‌هاي اصلي فراگام آشكار است. الگوي ارائه شده براي شكل‌گيري ساختارهاي كششي و فشارشي بر پايه اثر سامانه گسلي راستالغز محمدآباد، حوضه و بالاآمدگي‌هاي جنوب گستره، فراگام دوگانه (رهايي و گرفتاري) است. قطعات گسلي مرتبط با اين فراگام‌ها توانايي شكست‌هاي زمين‌لرزه‌اي را دارند. اتصال پهنه‌هاي امتدادلغز اصلي (محمدآباد- طالب و طالب- تاجكوه) توسط گسل‌هاي عرضي حوضه، قابليت ايجاد زمين‌لرزه‌هاي بزرگ و نيز فعاليت گسل‌هاي همدرد را افزايش مي‌دهد.

The sequence of seismicity including three earthquakes in the Mohammadabad region, eastern Iran, within a period of 30 years has made it one of the most outstanding seismically active regions in the country. The Mohammadabad fault system is described using earthquake and satellite imagery data to support a simple tectonic model. The interaction between the Mohammadabad strike-slip fault system and basement structures and also the en-echelon array of fault segments have resulted in formation of the Mohammadabad pull-apart basin and Tajkuh contractional zone. The Daqq-e-Mohammadabad basin is a topographic depression formed in a right-step releasing step-over related to the Mohammadabad-Taleb dextral strike-slip fault system. Geomorphologic evaluation of the Mohammadabad deformation zone at surface indicates both normal and reverse faulting. Normal faulting is obvious in the margin of the basin and reverse faulting is seen in the zone of contraction at the Taleb-Tajkuh left-step restraining step-over. The model presented for the formation of adjacent extensional and contractional structures based on traces of the Mohammadabad strike-slip fault system, basin, and uplifts to the south of the area is a double step-over (releasing and restraining) model. Fault segments associated with this step-over may be capable of earthquake ruptures. The linkage of main strike-slip zones (Mohammadabad-Taleb and Taleb-Tajkuh) by transverse faults could increase potential generation of large earthquakes and activity of sympathetic faults.