محاسبه پروفيل سرعت موج برشي با استفاده از برگردان بيضي وار امواج رايلي

Comparison of the MM algorithm and least squares deconvolution method for the recognition of thin layers

امروزه در ايران به جهت انباشت منابع و امكانات در محدوده هاي شهري رشد شهرنشيني افزايش يافته و به تبع آن محدوده شهرهاي كشور توسعه زيادي داشته اند؛ بنابراين با توجه به توزيع جمعيتي در اين مناطق و همچنين واقع شدن تعداد زيادي از اين مناطق بر روي نهشت هاي رسوبي اهميت مطالعه زلزله شناسي و مهندسي زلزله براي مقاوم سازي و كاهش خطر زمين لرزه افزايش مي يابد. يكي از مواردي كه موجب افزايش خسارت در زمان وقوع زمين لرزه حتي در فواصل بسيار زياد از مركز زمين لرزه است، اثرات ساختگاهي و تشديد خاك است. خسارت شهر مكزيكوسيتي ناشي از زمين لرزه اي كه در فاصله رومركزي بيش از 300 كيلومتر رخ داده بود نمونه بارزي از خسارت ناشي از اثر ساختگاهي است. لذا امروزه مطالعه اثر ساختگاه و به دست آوردن اطلاعات ساختارهاي زيرزميني (سرعت موج برشي) اهميت ويژه اي يافته است. بيضي وار امواج رايلي به عنوان تابعي از فركانس رابطه نزديكي با ساختارهاي زيرزميني از جمله ضخامت لايه رسوبي و پروفيل سرعت موج برشي دارد و استخراج اين اطلاعات با استفاده از برگردان بيضي وار امواج رايلي امكان پذير است. در روش برگردان بيضي وار امواج رايلي با استفاده از نوفه هاي محيطي بيضي وار امواج رايلي در يك محدود فركانسي قابل قبول استخراج مي شود. در اين روش كه بر اساس روش كاهش تصادفي است با كاهش اثرات تمامي امواج به غير از امواج رايلي امكان استخراج اين بيضي وار را ممكن مي سازد. در اين پژوهش اطلاعات مربوط به نوفه هاي محيطي براي 24 ايستگاه در محدود شهري كرمان جمع آوري شد. سپس با استفاده از الگوريتم بهينه شده همسايگي موجود در افزونه نرم افزار Geopsy پروفيل سرعت موج برشي و عمق سنگ بستر لرزه اي از بيضي وار امواج رايلي استخراج شد. مقادير ميانگين سرعت موج برشي تا عمق 30 متري در محدوده 199 تا 245 متر بر ثانيه به دست آمد و طبق آيين نامه هاي موجود خاك منطقه مورد بررسي قرار گرفت. همچنين محدوده عمق سنگ بستر لرزه اي در حدود 230 متر تخمين زده شد.

Today, due to the accumulation of resources in urban areas, urbanization has been increased and consequently, city limits have been increased. Thus, considering the population distribution in these areas as well as the existence of a large number of these areas in sedimentary region, the significance of the study of seismology and earthquake engineering for earthquake retrofitting and reduction of the risk of earthquakes has been increased. A phenomenon that enhances damage during the earthquake, even at great distances is the site effect. Mexico City earthquake, occurred in the epicentral distance of 300 km and caused damage, is a clear example of the enhanced damage caused by site effect. Thus, this study emphasizes on the site effect and underground structures affected by shear wave velocity in earthquakes.