بررسي تغييرات ميدان تنش و نقش آن در دگرشكلي ساختار فراقان در زاگرس خاوري

Study on changing of stress Field and it,s role on deformation of Faraghan Structure in Eastern Zagros

تاقديس فراقان در شمال خاور كمان فارس قرار دارد و در اين محل پوشش رسوبي به ستبراي 10 كيلومتر روي سري هرمز دگرشكل شده­ است. اين تاقديس توسط گسل زاگرس مرتفع بريده شده است. با توجه به كم بودن مطالعات تنش ديرينه و تحليل جنبشي ساختارها در شمال خاور كمان فارس در اين نوشتار به تاريخچه تغييرات ميدان تنش و نقش آن در تكامل ساختار فراقان پرداخته شده است. براي تعيين متغيرهاي تنسور تنش كاهش يافته و تفكيك گسل ­هاي مربوط به هر فازدگرشكلي شكننده، از روش وارونسازي؛ براي تعيين امتداد محور كوتاهشدگي بيشينه از استيلوليت­ ها و براي تعيين موقعيت تنش كمينه از رگه‌هاي كششي استفاده شده است. به منظور بررسي جهت­هاي تنش اصلي زمان حاضر داده‌هاي سازوكار كانوني زمين‌لرزه‌ها نيز به روش برگشتي تحليل شده­اند. مطابق اين بررسي، پيش از چينخوردگي در ميوسن پسين سوي تنش اصلي حداكثر N27°-29°E بوده و ترك‌هاي كششي در اين زمان شكل گرفته‌اند. در اواخر ميوسن مياني پوشش رسوبي تحت رژيم زمينساختي فشاري (Compressional) و با سوي تنش اصلي بيشينه N19°E بهصورت چين­ هاي جدايشي (Detachment fold) و مرتبط با گسل (Fault related fold) دگرشكل شده ­است. در اواخر ميوسن پسين و اوايل پليوسن، پي‌سنگ در محدوده فراقان شروع به كوتاهشدگي كرده است كه در اين زمان رژيم زمينساختي امتدادلغز و سوي تنش اصلي بيشينه N4°E است. در اين زمان گسل زاگرس مرتفع فعال شده و ستون رسوبي و ساختارهاي موجود را بهطور كامل برش داده است. در پليوسن تحت رژيم زمينساختي امتدادلغز سوي تنش اصلي بيشينه بهطور موقت به N25°W تغيير يافته و گسل­ هاي امتدادلغز و واژگون موجود با سازوكار جديد فعال شده ­اند. بررسي داده‌هاي سازوكار كانوني زمينلرزه‌ها گوياي اين مطلب است كه در زمان حاضر سوي تنش اصلي دوباره شمالي - جنوبي ‌است.

In the east of high Zagros – in Faraghan Anticline- sedimentary cover with more than 10 km thickness has decoupled from basement above the Hormuz salt and has deformed. Mention anticline is cut by High Zagros Fault. By attention to lack of paleostress study and kinematic interpretation on north east of Fars Arc structures, in this paper we reconstructed stress field and interoperated its role in evolution of Faraghan Anticline. Inversion method used for determination of reduced stress tensor parameters and discrimination faults of every brittle tectonic phase. Maximum shortening axis determined by using Stylolite's and attitude of Minimum main stress determined by using veins. The present stress field was calculated by inversion of earthquake focal mechanism data. According to our data and the deduced results, some of veins developed with an N27° - 29°E direction of σ1 stress axis before late of middle Miocene (before folding and faulting). During the late Miocene, sedimentary cover deformed as detachment and faults related folds in a general compressional stress regime with an N27° - 29°E direction of σ1. The basement faults were reactivated during late Miocene- early Pliocene in a general strike slip regime with an N4°E direction of σ1 stress axis. The High Zagros Fault was reactivated at that time and cross- cuts the entire cover section and its associated structures. In the late Pliocene, direction of σ1 stress axis temporally changed to N025°W in strike slip tectonic regime. Strike- slip and reverse faults were reactived in new stress field. Earthquakes Focal mechanism data analysis indicate that direction of σ1 stress axis is N-S now.