داده كاوي احتمال وقوع خشكسالي در ايران

Data mining of drought probability in Iran

خشكسالي در سال‌هاي اخير خسارات زيادي به كشور وارد ساخته است كه بايد تلاش كرد تا با استفاده از مديريت منطقي، حتي‌الامكان خسارات ناشي از آن را كاهش داد. بدين منظور لازم است تا مناطق متأثر از اين بلا مقايسه شوند و در اولويت اقدامات مديريتي قرار گيرند. هدف از انجام اين مطالعه تهيه نقشه شاخص خطر خشكسالي ايران است. در اين تحقيق داده‌هاي بارش ماهانه 46 ايستگاه انتخاب شدند. به‌منظور تهيه نقشه شاخص DHI ابتدا اقدام به محاسبه درصد احتمال وقوع خشكسالي با استفاده از داده‌هاي SPI در دو گام زماني 6 و 12 ماهه گرديد. در مرحله بعد با استفاده از روش IDW احتمال وقوع طبقات مختلف خشك‌سالي پهنه‌بندي شد. سپس به هر طبقه خشك‌سالي وزن داده شد. بدين‌صورت كه به طبقه خشكسالي نرمال وزن يك و به خشكسالي خيلي شديد كه بيشترين خطر را هنگام وقوع ايجاد مي‌كند وزن چهار داده شد. همچنين براي رتبه‌بندي هريك از طبقات خشكسالي از روش شكست طبيعي در محيط GIS استفاده گرديد. درنهايت مجموع حاصل‌ضرب نقشه رتبه‌بندي شده در وزن هريك از طبقات، شاخص خطر خشكسالي محاسبه شد. نتايج نشان داد كه به ترتيب براي خشكسالي شش ماهه بيشترين درصد مساحت مربوط به كلاس خطر زياد و كمترين نيز مربوط به كلاس خطر متوسط مي‌باشد. براي خشكسالي 12 ماهه تقريباً نيمي از كشور در كلاس خطر خيلي زياد قرار مي‌گيرد كمترين درصد مساحت نيز مربوط به كلاس خطر كم است. به‌طور كلي بررسي‌ احتمال وقوع خشكسالي در اين تحقيق نشان داد كه با افزايش شدت خشكسالي احتمال وقوع آن كاهش مي‌يابد.

Drought in recent years has made high losses to the country that must be reduced by using logical management as much as possible. For this purpose, it is necessary to compare the affected areas by the disaster and locate priority management actions. The aim of this study is determining the spatial and temporal patterns of drought risks and providing the drought hazard index map of Iran. The monthly rainfall data from 46 stations were selected in this study and the Standardized Precipitation Index (SPI) was deployed at 6 and 12 months’ time scales for generating the map of drought hazard index. The IDW and Natural Break methods were elaborated in GIS environment for zoning and classification, respectively. The results showed that in 6 month time scale, most of the country of the high hazard class and lowest is the average hazard class and for the 12 month time scale, almost half of the country is in very high hazard class and the lowest area is the low hazard class. In general, the possibility of drought in this study showed that when the drought severity increases, its probability decreases