مطالعه تطبيقي مدل هاي تعيين كننده اجتماعي سلامت

Comparative Study of Social Determinants of Health Models

مقدمه و اهداف: امروزه عدالت يكي از اولويت هاي اساسي سياست گذاران بوده و توزيع عادلانه سلامت يكي از نگراني هاي آن ها به شمار مي آيد. چهارچوب بين المللي حقوق بشر حركت به سوي عدالت در سلامت از طريق توجه به تعيين كننده هاي اجتماعي سلامت را مورد تاكيد خاص قرار داده است. در اين پژوهش به منظور شناخت بيش تر مدل هاي موجود در دنيا در زمينه ي عوامل اجتماعي موثرموثر بر سلامت 7 چهارچوب پركاربرد تعيين كننده هاي سلامت براي شناسايي و بررسي دقيق معرفي شده اند. روش كار: اين پژوهش از مطالعه هاي تطبيقي بوده و محيط پژوهش شامل تمامي مدل هاي عوامل اجتماعي موثر بر سلامت در دنيا بوده كه، 7 مدل با معيار عدالت محوري، تصميم گيري مبتني بر شواهد، رويكرد راهبردي و جامع، اهميت خانواده در سلامت از طريق جست وجوي هدفمند، انتخاب شدند و به صورت دقيق مورد بررسي قرار گرفتند. يافته ها: در اين مطالعه، 7 مدل شناسايي شده و از لحاظ سطح مدل، نوع، اساس و حيطه تمركز مورد بررسي قرار گرفتند. نتيجه گيري: مدل هاي بسيار متنوعي براي نشان دادن عوامل اجتماعي و در واقع تعيين كننده هاي سلامت در سراسر دنيا وجود دارد كه هر كدام از اين مدل ها داراي مزايا و معايبي هستند. اين پژوهش مي تواند به سياست گذاران و پژوهشگران در انتخاب مدل براي تحليل عوامل اجتماعي موثر بر سلامت با توجه به گفتمان حاكم، كمك نمايد.

Background and Objectives: Today، justice is one of the main priorities of policy makers، and equitable distribution of health is one of their concerns. The concept of justice is a health policy objective. International human rights framework places particular emphasis on moving towards equity in health through attention to social determinants of health. In this study، for better recognition of available social determinants of health models، seven common determinants of health frameworks are presented. Methods: This was a comparative study. The research environment included all social determinants of health models in the world، of which seven models were selected by targeted search. The criteria for selection were justice، evidence-based decision-making، strategic and comprehensive approach، and importance of family in health. The models were studied in detail. Results: In this study، seven models were identified and investigated in terms of level، type، basis and focus area. Conclusion: There are many models around the world to demonstrate the determinants of health، and each of these models has its advantages and disadvantages. Wider Determinants of Health Model is the most frequently used model in Iran. This research can help policy makers and researchers in selecting models for analyzing social determinants of health according to the dominant discourse.