بررسي رابطه هوش هيجاني و رضايت شغلي كاركنان با استفاده از مدل معادلات ساختاري در يكي از صنايع نفت تهران

The relationship between employees’ emotional intelligence and their job satisfaction using structural equation model in one of the oil industries in Tehran

هوش هيجاني به عنوان توانايي شناخت و كنترل عواطف و هيجان هاي خود و رضايت شغلي به عنوان احساسات و نگرش هاي مثبت نسبت به شغل خود، از جمله شاخص هاي مهم و تاثيرگذار در محيط كار مي باشند. از اينرو، اين پژوهش با هدف بررسي اثر ميزان هوش هيجاني كاركنان بر ميزان رضايت شغلي ايشان، در يكي از پالايشگاه هاي نفت تهران صورت پذيرفت. روش كار: اين پژوهش كاربردي و از دسته مطالعات تحليلي- مقطعي مي باشد. جامعه اين پژوهش شامل 300 نفر از كاركنان صنعت مورد نظر بود كه به روش نمونه گيري طبقه اي تصادفي انتخاب گرديدند. در اين پژوهش از پرسشنامه 90 سوالي هوش هيجاني Bar-On و پرسشنامه 70 سوالي رضايت شغلي JDI و نيز از نرم افزارهاي LISREL8.72 به منظور برآورد اثر علي بين متغيرهاي پژوهش و SPSS18 براي محاسبه شاخص هاي توصيفي و مقايسه ميانگين متغيرهاي پژوهش استفاده شد. يافته ها: مطابق نتايج بين هوش هيجاني كاركنان و رضايت شغلي آنان يك ارتباط مستقيم و معنادار وجود دارد، بعبارتي ميزان هوش هيجاني بالاتر، با افزايش ميزان رضايت شغلي افراد همراه است. زيرمقياس هاي مسئوليت پذيري و خودابرازي در آزمون هوش هيجاني و زيرمقياس هاي مسئول مستقيم و حقوق و مزايا در آزمون رضايت شغلي، به ترتيب در هر آزمون داراي بيش ترين و كم ترين امتياز بودند. هم چنين بر اساس نتايج، ميزان رضايت شغلي كاركنان به موازات افزايش سطح تحصيلات آنان افزايش يافته و بيش ترين مقدار اين متغير در گروه سني 30 تا 45 سال بدست آمد. نتيجه گيري: هوش هيجاني به عنوان يك متغير روانشناختي، ميزان رضايت شغلي كاركنان را تحت تاثير قرار داده و با توجه به ارتباط مستقيم اين دو متغير با يكديگر، با آموزش و افزايش ميزان هوش هيجاني كاركنان، مي توان ميزان رضايت شغلي ايشان و بالطبع ميزان راندمان و بهره وري را در محيط كار افزايش داد.

Introduction: Emotional intelligence as the ability to understand and control feelings and emotions, and job satisfaction as positive attitudes of employees towards their jobs is amongst the effective indicators in the workplaces. Therefore, this research invetigated the effect of emotional intelligence of employees on their job satisfaction in one of the Oil refineries in Tehran.. Material and Method: This research is a practical and cross-sectional study. The statistical population consisted of 300 employees selected by stratified random sampling method. Bar-On questionnaire (90-item) and JDI questionnaire (70-item) were used in order to measure emotional intelligence and job satisfaction, respectively. LISREL8.72 software was employed to estimate causal effect between study variables and calculation of descriptive indices and comparison of variables were done by means of SPSS software version 18. Result: According to results, there was a direct association between emotional intelligence of employees and their job satisfaction. In other words, the higher emotional intelligence, the higher rate of job satisfaction. Of the 15 sub-scales of emotional intelligence, Responsibility and Self-expression obtained the highest and the lowest scores, respectively. Furthermore, Supervisor and Salaries were ranked as the highest and the lowest valued subscales of job satisfaction. According to the results, employees job satisfaction level are improved in parallel to increase of education level and the maximum score of this variable was belonged to the age group of 30-45 years.} Conclusion: Emotional intelligence, as a psychological variable, affects the worker’s job satisfaction. Considering the direct relationship between these two variables, by training and increasing the emotional intelligence of employees, job satisfaction and consequently their efficiency and productivity can be improved in the workplaces.